ในยุคที่ผู้คนส่วนใหญ่ใส่ใจในสุขภาพและสิ่งแวดล้อม “สวนกินได้” จึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ ซึ่งนอกจากช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวแล้ว ยังตอบโจทย์ทางด้านเศรษฐกิจ รวมถึงเป็นเครื่องมือทางสังคมในการสร้างสัมพันธภาพร่วมกัน เป็นงานอดิเรกช่วยคลายเหงา และเป็นพื้นที่เรียยนรู้ที่ดีสำหรับเด็ก วันนี้ทางบ้านและสวนจึงมีไอเดียการทำ “สวนผัก” ที่ใครๆก็ทำได้ เพื่อเติมความแปลกใหม่ สดใสไม่จำเจในรูปแบบต่างๆ มาให้ชมที่นี่เลย
1. เก๋แบบบ้านๆ
สำหรับสวนที่ต้องการบรรยากาศแบบชนบทไทย เลือกใช้วัสดุที่หาง่ายในท้องถื่นอย่างไม้ไผ่หรือลูกมะพร้าวมาประยุกต์เป็นภาชนะปลูกผักแบบแนวตั้ง สามารถพลิกแพลงรูปแบบให้ดูแตกต่างหลากหลาย ดูน่ารักสไตล์พื้นถิ่น
2. อารมณ์อิงแลนด์
หากต้องการจัดสวนที่ให้บรรยากาศแบบสวนชนบทอังกฤษ ลองเลือกใช้วัสดุอย่างอิฐดินเผาสีส้มแดงมาทำขอบแปลง สามารถออกแบบได้ทั้งแบบแปลงสี่เหลี่ยมและทรงชิ้นขนมเค้ก เว้นทางเดินต่อกันแต่ละแปลงเป็นครึ่งวงกลม ภายในแปลงปลูกผักและไม้ดอกแบบผสมผสาน ก็ให้บรรยากาศได้ระดับหนึ่ง
3. แปลงยกระดับ
หากคิดจะทำแปลงปลูก สวนผัก ให้ผู้สูงอายุในบ้านซึ่งนั่งย่อเข่าไม่สะดวกหรือนั่งรถเข็น กระบะปลูกแบบยกระดับ มีพื้นที่ว่างสำหรับให้ล้อรถเข็นลอดเข้าไปได้ดูจะเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ หากต้องการปลูกผักเลื้อยก็ทำโครงด้านบนสำหรับผูกเอ็นหรือร้อยเชือกขึง แต่ถ้าอยากปลูกต้นที่รากลึกอาจทำกระบะสูงระดับสะโพก ซึ่งรูปแบบนี้จะเหมาะสำหรับการยืนทำงานหรือนั่งบนขอบกระบะชั่วคราว
4. หัตถกรรมทำมือ
งานจักสานสามารถประยุกต์ใช้กับการปลูกผักได้เป็นอย่างดี อย่างตะกร้าจักสานในบ้านที่ก้นรั่วหรือไม่ได้ใช้แล้ว ก็นำมาใช้ปลูกผักแขวนตกแต่งผนังดูเก๋ไม่หยอก
5. เถาผักเลื้อย
นอกจากการออกแบบแปลงผักแล้ว ในส่วนของค้างปลูกผักก็สามารถออกแบบได้หลากหลาย อาจเลือกใช้วัสดุที่หาง่ายและราคาไม่แพงปักลงในแปลงให้มั่นคงแข็งแรง เหมาะสำหรับปลูกผักเลื้อย เช่น แตงกวา ถั่วฝักยาว มะระขี้นก หรือมะเขือเทศ เมื่อผักเลื้อยขึ้นคลุมก็ดูสวยงามไม่แพ้ค้างเหล็กราคาแพง
6. ผนังแนวตั้ง
ผนังสีพื้นถูกคั่นจังหวะด้วยสีเขียวของผักเลื้อยและทอดยอดอย่างสะระแหน่ หรือไม้ผลอย่างสตรอว์เบอร์รี่ที่ให้ลูกสีแดงสด ใช้เติมแต้มบนผนังสีเข้มได้อย่างสวยงาม อีกทั้งการปลูกแนวตั้งยังช่วยประหยัดพื้นที่ แต่การดูแลให้น้ำและปุ๋ยย่อมสูงกว่าการปลูกบนพื้นราบ
7.จั๊งค์การ์เด้น
ของเก่าในบ้านที่ไม่ได้ใช้งานแล้วอย่าเพิ่งทิ้ง ลองคัดสรรว่าชิ้นไหนเหมาะใช้เป็นภาชนะปลูกผักได้ เช่น หม้อ ถัง กะละมัง ไห หีบ ซึ่งแมสีจะถลอกหรือขึ้นสนิมไปบ้างก็ไม่เป็นไรให้บรรยากาศเท่ๆ และยังสนุกกับการคิดนำสิ่งของมาประยุกต์ใช้ให้แตกต่างจากเดิมด้วย
8. สดใสสไตล์คิตซ์
ของสีสดที่ดูไม่ค่อยเข้าพวกกับการตกแต่งแบบใด ลองหยิบจับมารวมกันก็สร้างบรรยากาศสดใสให้ สวนผัก ได้ในสไตล์ “Kitsch Garden” อย่างรองเท้ายางคู่เก่าของลูกหลานที่คับจนใส่ไม่ได้แล้ว ลองนำมาดัดแปลงเป็นภาชนะปลูกผักก็ดูน่ารักไปอีกแบบ อีกทั้งยังจูงใจให้เด็กเข้ามาเล่นในสวนได้อีกด้วย
9. ล่อแมลงด้วยสีสสวย
การปลูกผักหลากหลายชนิดในแปลงมีข้อดีคือ หากมีแมลงเข้าทำลายผักชนิดหนึ่งมักไม่ทำลายอีกชนิดเป็นการตัดวงจรแมลงได้ส่วนหนึ่ง อีกทั้งการปลูกไม้ดอกสีสันสดสวยยังช่วยล่อแมลงที่ดีมาช่วยผสมเกสร และยังให้แมลงตัวห้ำและตัวเบียนจัดการกันเอง ได้ประโยชน์ถึงสองต่อ
10. สวนผักกลางอากาศ
เหมาะสำหรับคนที่มีพื้นที่จำกัด จะแขวนห้อยต่อกันให้ยาว 3 – 4 ชั้น หรือปลูกเป็นชั้นในกระบอกไม้ไผ่ที่ต่อเป็นแผงสำหรับใช้พรางตาก็ช่วยประหยัดพื้นที่ได้ดี
ที่มา : สำนักพิมพ์บ้านและสวน : Pocket Garden Vol.3 สวนสวยกินได้